حدیث اولی الباب از امام جعفر صادق (علیه السلام)

هر آینه صاحبان خردهای ناب(اولی الباب) کسانی هستند که :

به تفکر پرداختند تا آنکه محبت خدا را از آن به ارث بردند،

هر آینه هنگامی که قلب محبت الهی را به ارث برد و بدان روشنایی یابد لطف به سرعت به آن روی می آورد؛

پس هنگامی که در مقام لطف منزل گرفت از اهل فایده ها می گردد؛

پس هنگامی که از اهل فواید شد به حکمت سخن می گوید، در نتیجه صاحب تیز فهمی و فطانت می گردد؛

پس هنگامی که در مقام فطانت منزل گرفت در قدرت عمل می نماید؛

پس هنگامی که در قدرت عمل نمود مراتب و طبقات هفت گانه را می شناسد؛

پس هنگامی که در این مقام منزل گرفت فکرش(ذکرش) به لطف و حکمت و بیان دگرگون می شود؛

پس هنگامی که در این مقام منزل گرفت شهوت و محبت اش را در آفریدگارش قرار می دهد؛

پس هنگامی که این کار را کرد در مقام بزرگ منزل می گیرد، در نتیجه پروردگارش را در قلب بالعیان مشاهده می کند؛

و حکمت را به طریقی جز آنچه حکما به ارث برده اند به ارث می برد؛

و علم را به طریقی جز آنچه عالمان به ارث برده اند به ارث می برد؛

و صدق را به طریقی جز آنچه صدیقان به ارث برده اند به ارث می برد؛

هر آینه حکما حکمت را از راه سکوت اختیار کردن به ارث برده اند؛

و هر آینه عالمان علم را از راه طلب و تحصیل به ارث برده اند؛

و هر آینه صدیقان صدق را از راه خشوع و عبادت طولانی به ارث برده اند؛

پس هر کس این روشها را درپیش گیرد یا به سفلی و پستی می گراید و یا به بلندی و رفعت دست می یابد؛ و اکثرا به پستی می گرایند و به بلندی دست نمی یابند؛

زیرا حق خداوند را مراعات نمی کنندو به آنچه بدان امر کرده است عمل نمی نمایند؛

و این صفت کسی است که خداوند را بدان گونه که سزاوار است نمی شناسدو آن چنان که شایسته است دوست نمی دارد؛

بنابراین نمازها و روزه ها و روایتها و علمهای آنانتو را نفریبد که ((همانا آنان خرانی گریزنده اند.  پ.ن.1))

===========================================================

پ.ن.1: اشاره به آیه «حمر مستنفرة»  ( ترس و فرار الاغ وحشى از شیرها:  کأنهم حمر مستنفرة * فرّت من قسورة. سوره مدثر‌(74)‌50‌و‌51 )

منبع : کتاب مصباح الهدی - بیانات حاج محمد اسماعیل دولابی