الإمام الصادق(ع):

و الذی نَفسِی بِیَدِه، إنّ فی الأرضِ فی أطرافِها مُؤمنینَ، ما قَدرُ الدُنیا کُلُّها عِندَهم تَعدِلُ جَناحَ بَعوضَةٍ، و لَو أنّ الدُنیا بجَمیعِ ما فِیها و عَلیها ذَهبةٌ حَمراءُ على عُنُقِ أحَدِهم ثمّ سَقَطَ مِن عُنقة ما شَعَر بها أیَّ شی ءٍ کانَ على عُنُقِه، و لا أیَّ شَی ءٍ سَقَطَ مِنه لِهَوانِها عَلیهم. فهُمُ الحَفِیُّ (الخَفِیُّ خ ل) عَیشُهم، المَنتقِلَةُ دِیارُهُم مِن أرضٍ إلى أرضٍ، لخمیصةُ بُطونُهم مِن الصیامِ، الذَبِلَةُ شِفاهُهُم من التَسبِیحِ، العمشُ (21) العیونِ مِن البُکاءِ، الصُفْرُ الوُجوهِ من السَهرِ، فذلک سِیماهُم مَثَلاً ضَرَبَه اللَّهُ مَثَلاً فی الإنجیلِ لَهم و فی التَوراةِ و الفُرقانِ و الزَبورِ و الصُحُفِ الاُولى ، وصَفَهم فقال: (سِیماهُم فِی وُجُوهِهِم مِنْ أثَرِ السُجُودِ ذلِک مَثَلُهُم فی التّوراةِ وَ مَثَلُهُم فی الإنْجِیلِ) (22) عنى بذلکَ صُفرةَ وُجوهِهم مِن سَهَرِ اللیلِ، هُمُ البَرَرةُ بالإخوانِ فی حالِ الیُسرِ و العُسْرِ، المُؤثِرونَ على أنفُسِهم فی حالِ العُسْرِ. کذلِکَ وَصَفَهمُ اللَّهُ فقالَ: (وَ یُؤثِرُونَ عَلى أنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خصاصَةٌ وَ مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفسِهِ فَاُولئکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ) (23) فازُوا واللَّهِ و أفلَحُوا، إن رَأوا مُؤمِناً أکرمُوه، و إنْ رَأوا مُنافِقاً هَجَرُوه، إذا جَنَّهُمُ اللیلُ اتّخذوا أرضَ اللَّهِ فِراشاً و التُرابَ وِساداً و استَقبَلُوا بجِباهِهِمُ الأرضَ، یتَضرَّعُونَ إلى رَبِّهم فی فَکاکِ رِقابِهم مِن النارِ، فإذا أصبَحوا اختَلَطُوا بِالناسِ، لَم یُشَر إلیهم بالأصابعِ، تَنَکّبُوا الطُرقَ و اتّخذُوا الماءَ طِیباً و طَهُورَاً، أنفُسُهم مَتعوبَةً، و أبدانُهم مَکدُورَة (24) ، و الناسُ مِنهم فی الراحَةِ، فهُم عِندَ الناسِ شِرارُ الخَلْقِ و عِندَ اللَّهِ خِیارُ الخَلقِ، إنْ حَدَّثُوا لَم یُصَدّقُوا و إنْ خَطَبُوا لَم یُزوَّجُوا و إنْ شَهِدُوا لَم یُعرَفُوا و إنْ غابُوا لَم یُفقَدُوا، قُلوبُهم خائفةٌ وَجِلَةٌ مِن اللَّهِ، ألسِنَتُهم مَسجُونةٌ، و صُدُورُهُم وِعاءٌ لِسِرِّ اللَّهِ (سِرِّ اللَّهِ - خ ل) إنْ وَجَدُوا لَه أهلاً نَبَذوه إلیهِ نَبذاً (25) و إنْ لَم یَجِدُوا لَه أهلاً ألقَوا على ألسِنَتِهِم أقفالاً غَیَّبُوا مَفاتیحها، و جَعَلوا على أفواهِهِم أوکِیةً (26) ، صُلبٌ صِلابٌ أصلبُ من الجِبالِ، لا یُنحَتُ مِنهم شَی ءٌ، خُزّانُ العِلمِ و مَعدِنُ الحِلمِ و الحِکمِ، و تباع النبیّینَ و الصِدِّیقینَ و الشُهداءِ و الصالِحینَ. أکیاسٌ یَحسَبُهم المُنافِقُ خُرْساً و عُمْیاً و بُلهاً، و ما بالقَومِ مِن خَرَسٍ و لا عَمىً و لا بَلَه، إنّهم لأکیاسٌ فُصَحاءُ حُلَماءُ حُکَماءُ أتقیاءُ بَرَرةٌ صَفوةُ اللَّهِ، أسکَنَتْهُمُ الخَشیةُ للَّهِ، و أعیَتْهُم (27) ألسِنَتهُم خَوفاً مِنَ اللَّهِ و کِتماناً لِسِرِّه، فوا شَوقاهُ إلى مُجالَسَتِهم و مُحادَثَتِهم، یا کَرباهُ لِفَقدِهم، و یا کشفَ کَرباهُ لِمُجالَسَتِهم، اطلُبوهُم فإنْ وجَدتُموهَم و اقتَبَسْتُم من نورِهم اهتَدَیتُم و فُزتهم (فُزتُم - خ ل) بِهم فی الدُنیا و الآخِرةِ، هُم أعزُّ فی الناسِ من الکِبریتِ الأحمرِ. حِلیتُهم طُولُ السُکوتِ بکِتمانِ السِرّ و الصلاةِ و الزکاةِ و الحَجِّ و الصَومِ و المُواساةِ للإخوانِ فی حالِ الیُسرِ و العُسرِ، فذلکَ حِلیَتُهم و مَحَبَّتهُم، یا طُوبى لَهم و حُسنُ مآبٍ هُمُ ورّاث الفردَوسِ خالدِینَ فیها. (28)

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:

سوگند به کسى که جانم در دست قدرت اوست، که در گوشه و کنار زمین مؤمنانى زندگى مى کنند که همه دنیا در نظرشان معادل بال پشه اى نیست، و اگر دنیا با تمام چیزهایى که در آن است همچون طلاى سرخى بر گردن یکى از آنان آویخته شود، سپس از گردنش بر زمین بیفتد، براى او اهمیتى ندارد که چه چیزى از گردنش به زمین افتاد، چرا که دنیا در نظرشان پست و بى مقدار است. زندگیشان کم خرج و ساده است (و بدین جهت) خانه به دوش اند، شکمهایشان به خاطر روزه دارى به کمرشان چسبیده، لبهایشان از ذکر و تسبیح خداوند خشکیده، چشمانشان به خاطر گریه و زارى بسیار (به درگاه خداوند) کم سو شده و چهره هایشان از شب زنده دارى رنجور و زرد گشته است. و این صفات سیماى آنان است که خداوند در انجیل و تورات و قرآن و زبور و صحف اُولى به ایشان مثل زده است، آنان را چنین وصف نموده است: (علامت آنان بر اثر سجود در چهره هایشان است. این مثل ایشان است در تورات و انجیل) که مراد از آن رنگ و روى زرد آنان است که بر اثر شب زنده دارى پدید آمده است، آنان کسانى اند که در حال خوشى و گرفتارى به برادران (دینى)شان نیکى مى کنند. کسانى که در حال گرفتارى نیز ایثار مى کنند، خداوند آنان را اینچنین وصف نموده است: (هر چند در خودشان احتیاجى (مبرم) باشد، دیگران را بر خود مقدم مى دارند. و هر کس از خسّت نفسِ خود مصون ماند، همانان رستگارانند) به خدا سوگند که آنان پیروز و رستگارند، اگر مؤمنى را ببینند، گرامیش مى دارند و اگر منافقى را ببینند ترکش مى کنند، وقتى شب آنان را فرا گیرد زمین را بستر و خاک را بالش خود قرار مى دهند و پهلوهاى خود را بر خاک مى نهند، در آن تاریکى براى آزادى و رهایى از آتش، به درگاه پروردگارشان تضرع و زارى مى کنندو صبحگاهان بین مردم مى روند در حالى که انگشت نماى خلق نیستند. (از تواضع و فروتنى) از کناره راه مى گذرند (نه مغرورانه از وسط راه)، خود را با آب معطر و مطهر مى کنند، خویش را به زحمت مى اندازند (و بدین جهت) بدنهایشان لاغر و رنجور است ولى مردم از آنان در امان و راحت بسر مى برند، مردم آنان را بدترین انسانها مى پندارند در حالى که نزد خداوند بهترین مردمان هستند، اگر جایى سخن بگویند از آنان قبول نمى کنند و اگر به خواستگارى بروند، به ایشان همسر نمى دهند، اگر در جایى حاضر شوند، شناخته نمى شوند و اگر در جایى نباشند، نبودشان احساس نمى شود، قلبهایشان از عظمت خداوند ترسان و هراسان است، زبانهایشان در دهان زندانى و سینه هایشان صندوقچه اسرار الهى است، اگر کسى را بیابند که صلاحیت داشته باشد، سرّ خدا را براى او بیان مى کنند و اگر براى گفتن اسرار، کسى را نیابند بر زبانهایشان قفلهایى زده و کلیدهاى آن را پنهان ساخته و دهانشان را مُهر و موم مى کنند، سخت و محکم اند، استوارتر از کوه ها، چیزى در آنان اثر نمى گذارد، گنجینه هاى علم و معدن بردبارى و حکمت اند، پیروان پیامبران و راستگویان و شهدا و صالحان هستند. زیرکانى هستند که منافقان آنان را گنگ و کور و ابله مى پندارند، در حالى که ایشان گنگ و کور و ابله نیستند بلکه زیرکانى سخندان، بردبار، حکیم، پرهیزگار، نیکوکار و خالص براى خدا هستند. ترس از خداى آرامشان مى کند و زبانهایشان از ترس خدا و نگهدارى اسرار خسته است. آه، چقدر به همنشینى و گفتگوى با آنان شوق و اشتیاق دارم و چه سخت است نبودشان و چه شادى بخش است همنشینى شان، آنان را بجویید، و به دنبال چنین کسانى باشید و اگر آنان را یافتید و از نور معرفتشان استفاده کردید، در دنیا و آخرت هدایت و پیروز مى شوید، آنان از کیمیا در پیش مردم عزیزترند، زینت آنان «سکوت طولانى در نگهدارى اسرار است و نماز گزاردن و زکات دادن و حج رفتن و روزه گرفتن و برابر دانستن خود با برادران دینى در راحتى و سختى» است. اینها صفات پسندیده و محبت ایشان است، اى خوشا زندگیشان و فرجامى خوش برایشان، آنان وارثان فردوس اند و در آنجا جاویدان اند.

=============================================

21 . العمش فی العین: ضعف الرؤیة مع سیلان دمعها فی أکثر أوقاتها (مجمع البحرین: 4/ 143).

22 . سوره فتح: آیه 29.

23 . سوره حشر: آیه 9.

24 . الکدر : خلاف الصحو (مجمع البحرین: 3/ 471).

25 . النبذ: الطرح (مجمع البحرین 3/ 188 ).

26 . الوکاء : خیط یشد به السرّه و الکیس و القربة و نحوها (مجمع البحرین: 1/ 453).

27 . العَیّ: التحیّر فی الکلام (مجمع البحرین: 1/ 311).

28 . اُصول الستة عشر: 6.

نقل از کتاب سیمای خوشبختی در احادیث معصومین (علیهم السلام) - حمید رسائی - صفحه 128 الی 132